عشق ورزیدن به خود را نیز جدی بگیریم حلقه‌ای گمشده در روابط خانوادگی امروز
اول لباس‌ها و پهن‌کردشان روی بند، بعد هم کار پخت و پز آغاز می‌شود، آن‌هم نه یک جور غذا بلکه چند جور، چون بچه‌ها سلیقه شان یکی نیست. این یکی عدس پلو دوست ندارد آن یکی هم ماکارونی، پس بهتر است هر دوتاشان را آماده کند که هم دل این را به دست آورد و هم آن وگرنه شر درست می‌شود.
جام جم سرا به نقل از ایران: خودش به این وضع عادت کرده و با لبخندی که گله و شکایت‌ها را در پشت خود پنهان کرده می‌گوید رستوران مامان پروین در خدمت شما... بعد از کار آشپزخانه می‌ماند اتوی لباس‌ها، جارو و گردگیری، خرید خانه، ‌سرویس دادن به خرده فرمایش‌های کوچک و بزرگ بچه‌ها و... آخرسر هم با چشمانی خسته و صورتی تکیده از کار روزانه، می‌نشیند در انتظار آمدن مرد خانه که شب‌ها بعد از دو شیفت کار، از راه می‌رسد و دیگر رمقی برایش نمانده.
این‌گونه یک روز دیگر هم به پایان می‌رسد تا صبحی دیگر و شروعی دیگر که البته تفاوت چندانی با امروز ندارد. شاید این تصویری باشد در قابی خاکستری که بر دیوار بسیاری از خانه‌ها آویخته شده و آشناست؛ تصویر پدر و مادری که روزی پرمشغله را آغاز می‌کنند و در بین تمام برنامه‌های روزمره هیچ جایی ندارند برای لحظه‌ای استراحت روحی و روانی و سپری کردن لحظه‌های شاد و بدون دغدغه، چرا که فکر می‌کنند این شیوه زندگی، امری عادی است و توجه بیشتر به خودشان برخلاف وظایف پدر و مادری آنهاست... اما شکل‌گیری این روند چه تأثیری بر روابط درون خانواده و تربیت فرزندان خواهد داشت؟ شاید اولین موضوع در این بحث این باشد که اگر پدر و مادری تمام وقتشان را برای فرزندان بگذراند و به خودشان توجهی نکنند امری عادی است؟
به گفته دکتر نادیا مدنی پور، روانشناس، خیلی از آدم‌ها فکر می‌کنند که اگر از خود بگذرند و به خود هیچ توجهی نکنند، پدران و مادران نمونه‌ای هستند در حالی که آنها چه از نظر روحی و چه جسمی دچار مشکل می‌شوند و این امر عواقب بسیار نامطلوبی را در روابط خانوادگی آنها و تربیت فرزندان خواهد داشت، چراکه تنها افرادی می‌توانند به دیگران عشق بورزند و عشق را به آنها منتقل کنند که اول به خود عشق بورزند و تا کسی این عشق را در درون خودش به وجود نیاورد و به خود هدیه نکند نمی‌تواند آن را به دیگران هم بدهد: «عشق ورزیدن به خود، مهارتی است که برای سلامت و بهداشت روانی هر خانواده‌ای بسیار واجب است، اما متأسفانه به دلیل آنکه با اختلالاتی همچون خودخواهی، ‌خود بزرگ‌بینی، خودپسندی یا خودبینی اشتباه گرفته می‌شود، چندان مورد توجه نیست و بسیاری از پدر و مادرها برای آنکه اثبات کنند در قبال فرزندانشان دچار خودخواهی یا هر اختلال شخصیتی دیگری نیستند، مهارت عشق ورزیدن به خود را زیر پا می‌گذارند که این امر، خود باعث شکل‌گیری اختلالات رفتاری در خانواده و فرزندان خواهد شد.»
اثرات نامطلوب و اختلالات رفتاری چیست و چگونه شکل می‌گیرد؟
این روانشناس می گوید: «در خانواده‌ای که پدر و مادر برای خود وقتی نمی‌گذارند و در واقع اصل عشق ورزیدن به خود را زیر پا گذاشته‌اند، آثار نامطلوبی شکل می‌گیرد که در بسیاری از جنبه‌های زندگی قابل رؤیت است؛ در چنین خانواده‌ای پدر و مادر دائماً در حال سرویس دادن به بچه‌ها هستند و خود را فراموش کرده‌اند، بنابراین بچه‌هایی تربیت می‌شوند که استقلال و اتکا به نفس ندارند و متعاقباً از عزت نفس هم برخوردار نیستند، فرزندان این خانواده احساس ناامنی می‌کنند زیرا احساس امنیت آنها تنها در سایه رفع نیازهایشان از سوی پدر و مادر تأمین می‌شود و اگر به هر دلیلی پدر و مادر نتوانند این سرویس دهی به فرزندان را ادامه دهند، احساس امنیت فرزندان به خطر می‌افتد.» از طرفی فرزندان این خانوده توقعات بالایی دارند و شخصیت آنها به گونه‌ای خودمحور شکل می‌گیرد، زیرا عادت کرده‌اند همیشه کسی کنارشان باشد که نیاز هایشان را برطرف کند و این نیازها هم روز به روز بیشتر می‌شود و تمامی ندارد. به اعتقاد دکتر مدنی پور، خانواده‌ای که در ورطه چنین وضعیتی گرفتار شود و بدون اصلاح آن به جلو حرکت کند، به مرور زمان مستأصل خواهد شد، زیرا آنها مانده‌اند با فرزندانی سرکش که فکر می‌کنند پدر و مادر هر کاری که می‌کنند بر حسب وظیفه است و رسیدن به این نقطه، باعث ایجاد افسردگی پدر و مادر و سرخورده شدن آنها می‌شود، زیرا این پدر و مادر با وجود فرزندانی که فقط «گرفتن» را آموخته‌اند، رها می‌شوند، زیرا به خود عشق نورزیدند تا شیوه درست عشق ورزی را به فرزندانشان منتقل کنند.
رسیدن به نقطه پشیمانی
آن طور که دکتر مدنی پور می گوید، رسیدن به این نقطه باعث طغیان پدر و مادر می‌شود زیرا مدام ازخود گذشتگی‌هایی را به یاد می‌آورند که برای فرزندانشان انجام داده‌اند و در عوض هیچ چیز نصیب‌شان نشده است، خود این مسأله هم باعث شکل‌گیری اختلافات بیشتر و در نهایت فاصله بیشتر پدر و مادر از فرزندان می‌شود. این پدر و مادر‌ها همیشه در حال گله و شکایت و غر زدن به فرزندانشان هستند و مدام آنها را از خود می‌رانند و دور‌تر می‌کنند.
در چنین شرایطی پدر و مادر می‌مانند و هزار افسوس و سیر کردن در گذشته و ای‌کاش گفتن‌های ناتمام، در خیلی از مواقع هم افسردگی‌های شدید در آنها شکل می‌گیرد. در حالی که این سیر کردن در گذشته بر خلاف اصل عشق ورزیدن به خود است و بر اساس این مهارت باید در زمان حال زندگی کرد نه در گذشته و آینده... این روند در نسل‌های بعد هم ادامه خواهد یافت و فرزندانی که عزت نفس را هنگام تربیت خود به دست نیاوردند و به خودشناسی لازم نرسیدند، در نتیجه زمانی که خودشان هم پدر و مادر شوند مهارت عشق ورزیدن به خود را نمی‌دانند و این چرخه معیوب همچنان ادامه خواهد یافت.»
برای عشق ورزیدن به خود باید چه کرد و اولین گام چیست؟
توان عشق ورزیدن به خود، در اثر گذشت زمان و با تمرین حاصل می‌شود و چیزی نیست که به سرعت به دست آید. مدنی پور درباره مراحل و گام های عشق ورزیدن می گوید: «اولین گام در این مسیر، خودشناسی و پذیرش خود است مثلاً اگر پدر و مادر دائماً با ایرادگیری و انتقاد بچه‌ها مواجه می‌شوند نباید اعتماد به نفس خود را ازدست بدهند، بلکه باید با زبانی ملایم به فرزندان بگویند که این گونه هستند و در پی آوردن دلیل و توجیه این مسأله هم نباشند.
به یاد داشته باشیم که پذیرش خود سبب پذیرش دیگران و دوست داشتن آنها هم می‌شود.»
این ها راه حل هایی است که این روانشناس ارائه می دهد: «دومین قدم در این راه این است که از انتقاد خودمان دست برداریم. ما مردم خود انتقادگری هستیم، به خودمان سرکوفت می‌زنیم و ارزش قایل شدن برای خودمان را مورد توجه قرار نمی‌دهیم اما باید انتقاد از خودمان را متوقف کنیم و بدانیم تنها کسی که می‌تواند احساس خوب به ما بدهد خودمان هستیم؛ برای این کار هم لازم است برای خود وقت بگذاریم و اگر کار مثبتی می‌کنیم برای خودمان هدیه بگیریم، هر از گاهی خودمان را نوازش کنیم، با خودمان حرف بزنیم و جملات مثبت را در گوش خود زمزمه کنیم.
به جای دیدن روی منفی روی مثبت خود را ببینیم و این گونه به خود عشق بورزیم. اگر عشق به خود نباشد به دنبال کسب عشق از دیگران هستیم که این گدایی عشق و محبت از دیگری بسیار آسیب زاست. هر پدر و مادری باید بداند که کیفیت حضورش برای فرزندان مهم است نه کمیت حضور و اگر وقتی را به خود اختصاص دهد انرژی بیشتری هم دریافت می کند و به جای خستگی و بی‌حوصلگی، این انرژی در فضای خانه جاری می‌شود.»
با این کار پدر و مادر می‌توانند مهارت عشق ورزیدن به خود را در فرزندانشان هم تقویت کنند.
چرا که ‌این مسأله یک مهارت است که باید در فرزندان تقویت شود. والدین برای این کار باید از واژه‌ها شروع کنند و در کلام خود واژه‌هایی را به کار ببرند که سبب ایجاد حس ناتوانی در فرزندانشان نشود. دکتر مدنی پور می گوید: «اگر فرزندان هم در مورد خودشان این واژه‌ها را به کار بردند، پدر و مادر باید آن را اصلاح کنند و ارزش‌های فردی را در خود و فرزندان‌شان تقویت کنند. دوم اینکه والدین باید رفتار فرزندان را از شخصیت آنها متمایز کنند مثلاً هیچ‌گاه نباید به فرزند خود بگویند دوستت ندارم، ‌ باید بگویند این کارت را دوست ندارم. وقتی پدر و مادر به جای آنکه کار فرزندشان را زیر سؤال ببرند کل شخصیت او را مورد سؤال قرار می‌دهند فرزندان آنها به دنبال تأیید دیگران خواهد رفت و فردی ضعیف و شکننده خواهد شد زیرا ممکن است دیگران هم او را تأیید نکنند.»
اما حرف آخر
حرف آخر اینکه کسی در میان ما نیست که بی‌نیاز از عشق باشد، اغلب ما این عشق را در پیرامون خود و بستگانمان جست و جو‌ می‌کنیم، اما این جست و جو بی‌پایان است، مگر آنکه بیاموزیم خودمان به خویشتن عشق بورزیم و این عشق در صورتی تحقق می‌یابد که ارزش واقعی خود را بدانیم.

کنار تمام غذاهای خود حتماً یک بشقاب بزرگ سالاد سبزیجات، بدون هر گونه سس یا روغنی مصرف نمایید.

در این مطلب چند توصیه کاربردی که آزمایش خود را در افراد مختلف پس داده است؛ به منظور کاهش اشتها ارائه می‌شود.1- سرکوب احساس گرسنگی به وسیله مصرف سبزیجات خاموقتی به شدت احساس گرسنگی می‌کنید به جای مصرف تنقلات پرکالری مانند شیرینی‌جات، از سبزیجات خام استفاده نمایید. خیار،هویج، کاهو، کلم قرمز، کلم سفید، گل کلم، کلم بروکلی، کلم بروکسل، گوجه‌فرنگی، کرفس و … به صورت خام میان‌وعده‌های مناسبی هستند. ریزه‌خواری خود را بر این مواد متمرکز کنید.2- به عنوان میان‌وعده از سالاد مخلوط میوه‌ها استفاده نماییداستفاده از سالاد مخلوط میوه‌های فصل، پیشنهادی بی‌نظیر برای رژیم محدود از کالری شما می‌باشد. چرا که در این رژیم، برای مصرف بسیاری از مواد خوراکی که به آن‌ها علاقه داشته‌اید، محدودیت ایجاد شده است. می‌توانید با جایگزین کردن میان‌وعده‌های جذاب و درعین‌حال کم کالری، تنوع و جذابیت را به رژیم غذایی خود برگردانید.3- کنار وعده‌های اصلی خود سبزیجات را فراموش نکنیدکنار تمام غذاهای خود حتماً یک بشقاب بزرگ سالاد سبزیجات، بدون هر گونه سس یا روغنی مصرف نمایید. سالاد کلم، سالاد کاهو، سالاد شیرازی، سالاد سبزیجات مخلوط که در آن‌ها کدو سبز را رنده کرده باشید، بسیار خوش‌طعم است و تجربه‌ای جدید و متفاوت را برایتان به ارمغان خواهد آورد.4- در تمام طول روز سبزیجات را مصرف نماییدمثلاً در صبحانه در کنار نان و پنیر از خیار، گوجه‌فرنگی یا سبزی خوردن استفاده کنید. در وعده شام از سوپ سبزیجات استفاده کنید. همچنین می‌توانید درون ماست کم چرب خود، خیار خرد کنید.5- جایگاه ویژه‌ای برای سبزی‌ها در میان‌وعده‌تان در نظر بگیریدمطالعات متعدد نشان می‌دهد که میزان مصرف سبزیجات در افراد مبتلا به اضافه‌وزن و چاقی پایین است. یک پیشنهاد این است که در کنار ظروف میوه خود در میان‌وعده‌ها، جایگاه ویژه‌ای برای خیار، هویج، گوجه‌فرنگی، کدو، کرفس، کاهو، کلم بروکلی، کلم بروکسل و … در نظر بگیرید.6- در رژیم‌های کاهش وزن، میوه‌ها و سبزی‌ها بر آب‌میوه‌ها و سبزی‌ها ارجحیت دارندمیوه‌ها و سبزی‌ها دارای فیبر بیشتری می‌باشند و این فیبر خود دفع‌کننده کلسترول می‌باشد و نیز حجم زیادی از معده را اشغال می‌کند که مانع از دریافت غذاهای پرکالری توسط شما می‌شود. در ضمن آب میوه‌ها به دلیل دارا بودن مقادیر بالایی از فروکتوز در رژیم‌های کاهش وزن به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.7- نسبت به کالری پنهان موجود در رژیم غذایی خود حساس باشیدمنظور از کالری پنهان، بیشتر گروه چربی و قندها می‌باشد که حجم زیادی در رژیم غذایی ندارند و در معده نیز حجم زیادی را اشغال نمی‌کنند، اما کالری بالایی را در رژیم غذایی به همراه دارند. این کالری پنهان بیشتر به صورت روغن در برنج‌ها و خورشت‌ها، چربی گوشت و مرغ، لبنیات پرچرب، شیرینی خامه‌ای، شربت، نوشابه، ژله، سس و … وجود دارد.8- سیستم سرکوب اشتها را گول بزنیدمکانیسم عمل معده به گونه‌ای است که بعد از 20 دقیقه از شروع غذا خوردن شروع به مخلوط کردن غذا با شیره‌های گوارشی می‌کند و از این زمان به بعد سیگنال‌هایی را به سمت مغز مبنی بر سرکوب اشتها می‌فرستد. اگر آهسته‌تر غذای خود را مصرف کنید؛ یعنی زمان صرف غذای خود را افزایش دهید؛ و در طی 20 دقیقه اول مقدار کمی غذا میل کنید تا حدود زیادی موفق شده‌اید که بدن خود را به اشتباه بیندازید و در رابطه با سرکوب اشتهای خود قدم بزرگی برداشته‌اید.شاید به همین علت باشد که در روایات توصیه شده است که 40 تا 50 مرتبه، هر لقمه غذایی را بجوید. این جویدن زیاد فواید بسیاری به همراه خواهد داشت: اولاً؛ مرحله اصلی هضم و نرم شدن غذا در دهان صورت می‌گیرد و فشار کمتری به معده وارد می‌آید و فرآیند هضم با کارایی بیشتری عمل می‌کند؛ و ثانیاً مدت زمان بیشتری صرف غذا به طول می‌انجامد در نتیجه با مصرف مقدار کمتری از غذا، احساس سیری در فرد ایجاد می‌شود.9- رنگ آبی سرکوبگر اشتها استظروف غذا، سفره، دکوراسیون آشپزخانه و اتاق غذاخوری خود را به رنگ آبی در آوردید. تحقیقات نشان می‌دهد که رنگ آبی اشتهای افراد را سرکوب می‌کند و رنگ‌های گرمی مانند قرمز و نارنجی اشتها را تحریک می‌نمایند. در نتیجه سعی نمایید که رنگ‌های قرمز و نارنجی کمتر در جلوی دیدتان باشد؛ و در عوض بیشتر در ارتباط با رنگ آبی باشید.

روزی یک تخم مرغ بخورید کارشناس تغذیه و رژیم درمانی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: تخم مرغ سرشار از مواد مورد نیاز بدن و مصرف روزانه یک عدد از این ماده غذایی برای هر فرد سالم ضروری است.


آزاده لعلی پنجشنبه همزمان با روز جهانی تخم مرغ در گفت و گو با ایرنا افزود: برای افرادی که بیماری های قلبی و عروقی، فشار خون بالا، دیابت یا سابقه حساسیت به تخم مرغ دارند، مصرف سه تخم مرغ در هفته پیشنهاد می شود. وی گفت: تخم مرغ از ترکیب چند ماده غذایی نظیر پروتئین و چربی مفید تشکیل شده و یکی از معدود غذاهایی است که می تواند نیازهای بدن را به صورت متعادل تامین کند. این کارشناس تغذیه افزود: مصرف یک عدد تخم مرغ 75 کالری انرژی برای بدن تولید می کند. وی با بیان اینکه تخم مرغ از مواد معدنی است که پروتئین آن 100 درصد جذب بدن می شود، افزود: به همین سبب به ورزشکاران توصیه می شود سفیده تخم مرغ را زیاد مصرف کنند. این کارشناس تغذیه با اشاره به باورهای غلط درباره ضررهای تخم مرغ گفت: کلسترول موجود در یک عدد تخم مرغ 210 میلی گرم است که در گذشته تصور بر این بود که این کلسترول در ایجاد بیماریهای قلبی و عروقی نقش دارد. وی افزود: تحقیقات انجام شده نشان داده است که کلسترول موجود در تخم مرغ نه تنها از بیماریهای قلبی و عروقی جلوگیری می کند، بلکه به دلیل اثرات مفید آن نقش پیشگیری کننده نیز دارد. لعلی گفت: مصرف تخم مرغ در زنان باردار و شیرده، کودکان و نوجوانان در حال رشد و بزرگسالان مورد تاکید است. 9 اکتبر برابر با 17 مهر ماه روز جهانی تخم مرغ نامگذاری شده است.

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت گفت: امیدواریم با اجرایی کردن استاندارد جدید برچسب‌گذاری مواد غذایی در سال ۱۳۹۴ شهروندان با ساده‌ترین نگاه بتوانند تشخیص دهند که ماده غذایی مصرفی آن‌ها مفید یا مضر است. دکتر بهزاد دماری افزود: طبق گزارش سال ۲۰۱۱ که در سطح جهانی گزارش شده است و کشورها با همدیگر مقایسه شده‌اند؛ عامل خطر برای مرگ‌های زودرس بین ۳۰ تا ۷۰ سالگی در کشور ما، عامل خطر مربوط به رژیم غذایی ناسالم است. وی ادامه داد: بنابراین برای این که بتوانیم مرگ‌های زودرس که معمولاً قبل از ۷۰ سالگی رخ می‌دهد بیماری‌های فشار خون، دیابت و سرطان را کم کنیم، باید همت را روی بهبود رژیم غذایی بگذاریم که بخشی از این، به مراقبت خود مردم در رژیم غذایی شان است، و بخش دیگری از آن به تاثیرات محیطی بر می‌گردد. دماری افزود: صنایع غذایی باید انتخاب مردم و افراد جامعه را بیشتر کنند. بدین معنا که وقتی سوپر مارکت می‌رویم، باید برای افرادی که دارای فشار خون، دیابت، و یا چاق هستند، بتوانیم انتخاب‌های متعدد از قبیل غذاهای کم‌نمک، کم‌چرب، کم‌قند و... وجود داشته باشد. بنابراین مسئولیت صنایع غذایی کشور و پاسخگویی صنایع غذایی کشور این است که برای این تعداد از افراد که دچار بیماری چاقی، فشار خون، دیابت و سایر بیماری هستند، غذای مناسب را فراهم کند. وی تصریح کرد: بر اساس هرم غذایی باید بدانیم که چه غذایی را بخوریم و چه غذایی را نخوریم که توسط دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برچسب‌گذاری محصولات غذایی سال‌هاست که در کشور ما به صورت استاندارد انجام می‌شود. در خیلی از این مواردی که در این برچسب‌ها ثبت می‌شود، آن قدر ریز و ناخوانا و غیر قابل فهم برای افراد جامعه است که اغلب فهم برچسب‌گذاری را برای مردم دچار مشکل می‌کند و بیشتر یک جور رفع تکلیف است. رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت افزود: میانگین سواد جامعه را در نظر گرفتند و توسط آن از المان‌های رنگی استفاده کردند که مثل چراغ راهنمایی (سبز، قرمز، زرد) است بهره‌گیری می‌شود. مثلا ماست پر چرب قرمز رنگ، و پنیر کم نمک سبز رنگ است که امیدواریم با اجرایی کردن استاندارد جدید برچسب گذاری مواد غذایی در سال ۹۴ شهروندان با ساده‌ترین نگاه بتوانند تشخیص دهند که ماده غذایی مصرفی‌شان مفید یا مضر است.

این ورزش ها شما را باهوش می کند انجام ورزش های قهرمانی در دراز مدت می تواند باعث سربلندی یک میهن و کسب افتخارات جهانی شود.یک ورزشکار می تواند در رشته های مختلف مشغول شده و پس از چند سال به مسابقات بزرگ جهانی برود اما سوای هر کدام از افتخارات شخصی و ملی برخی ورزش ها روی هوش انسان هم تاثیر به سزایی دارند.


در ادامه ورزش هایی را معرفی می کنیم که باعث افزایش هوش انسان ها می شود. پینگ پونگ در این ورزش شما باید با تمرکز بسیار زیادی که روی توپ داشته باشید بتوانید حریف خودتان را مغلوب کنید. محققان به این نتیجه رسیده اند که این ورزش چون سلول های مغزی را بسیار به کار می​گیرد می تواند باعث افزایش هوش شما شود. دقت در انتخاب جهت توپ به همراه عکس العمل های سریع یکی از دلایل افزایش هوش به وسیله این ورزش است. تکواندو تکواندو، یکی از ورزش های رزمی است که در المپیک و بازی هایی آسیایی وجود دارد و ما از جمله مدعیان آن هستیم. در تکواندو علاوه بر تمرکزی که باید در زدن ضربه ها داشته باشید باید نگاهی نیز به دفاع داشته باشید. این باعث می شود تا ذهن شما همزمان به دوکار مشغول باشد و از همین رو میزان استفاده از ذهن بالا می رود و هوش شما نیز افزایش پیدا می کند. شمشیربازی در مسابقات شمشیر بازی ورزشکاران باید عکس العمل های بسیار سریعی را از خودشان نشان بدهند و این امر نیازمند یک ذهن بسیار سریع دارد. افرادی که در این رشته کار می کنند پس از مدتی قدرت گیراییشان افزایش پیدا می کند و همچنین سریعتر از همیشه عکس العمل از خودشان نشان می دهند. کانو قایق سواری و رشته های آبی همگی برای سلامت بدن بسیار عالی هستند و همه آن ها به نوعی در پرورش اندام های شما نقش دارند. در این میان رشته کانو از همه آن ها برای افزایش قدرت مغز بهتر است. در این رشته شما باید در کنار عکس العمل های سریع تکنیک های لازم برای تقسیم قدرت در طول مسیر را نیز بلد باشید و این موارد همه باید در یک لحظه تصمیم گیری شود. محققان به این نتیجه رسیده اند که افردی که در این رشته فعالیت می کنند میزان هوش بالاتری دارند.

گفت‌وگو با متخصص پوست خشکی لب‌ها؛ دلایل، راهکارها
شروع پاییز برای خیلی از ما، مخصوصا بچه‌ها با خشکی پوست، بویژه در لب‌ها همراه است. این خشکی پوست لب گاهی با حرف زدن و حرکت زیاد دهان، باعث ترک خوردن بیشتر پوست لب و بدتر شدن شرایط فرد می‌شود.
جام جم سرا به نقل از مثلث: با کتر منصور نصیری‌کاشانی، متخصص پوست و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، گفت‌وگویی کرده‌ایم تا از علل، راه‌های پیشگیری و درمان خشکی و پوسته‌ریزی لب آگاهیهای بیشتری به دست آوریم.
مهم‌ترین علل خشکی لب‌ چیست؟ خشکی و پوسته‌ریزی لب‌ها می‌تواند دلایل بسیار مختلفی مانند ابتلا به برخی بیماری‌ها یا مصرف برخی داروها داشته باشد. خشکی هوا و تماس مستقیم با نور آفتاب از مهم‌ترین علت‌های ابتلا به خشکی، پوسته‌ریزی و ترک خوردن لب‌هاست. از آنجا که افراد در فصل‌ها و روزهای مرطوب سال هم دچار خشکی لب می‌شوند، یعنی خشکی هوا در ایجاد این مشکل چندان دخیل نیست و تماس با نور آفتاب بیشتر مطرح است.
چرا معمولا لب پایین بیشتر از لب بالا خشک می‌شود؟ به‌دلیل تماس بیشتر لب پایین با نور آفتاب. درواقع، با اینکه به‌دلیل خشک‌شدن هوا در فصل پاییز، معمولا خشکی پوست صورت و لب‌ها هم تشدید می‌شود، تماس لب پایین با نور آفتاب می‌تواند شایع‌ترین دلیل خشکی و ترک لب در فصل‌های گرم‌تر و مرطوب‌تر سال هم باشد.
آیا علت خشک شدن لب در بچه‌ها و بزرگترها متفاوت است؟ معمولا بله. از آنجا که بچه‌ها کمتر از بزرگترها در معرض نور آفتاب هستند، خشکی لب در آنها می‌تواند به دلایل دیگری مانند حساسیت‌های ذاتی یا اگزمای سرشتی باشد. از طرف دیگر، سالمندان هم به‌دلیل ابتلا به بیماری‌های مختلف یا مصرف داروهای فراوان، ممکن است دچار خشکی‌ پوست و لب شوند. بچه‌ها هم بعد از سن مدرسه، بیشتر در تماس با نور آفتاب و برخی عوارض ناشی از آن مانند خشکی لب‌ها خواهندبود. نکته مهم این است که اگر خشکی لب، طولانی‌مدت و مزمن شود، باید برای درمان اصولی آن به متخصص پوست مراجعه کرد تا نسخه‌ای مناسب تجویز کند.
راه پیشگیری هم وجود دارد؟ بله، می‌توان برای پیشگیری از خشکی لب‌ها از کرم‌های ضدآفتاب مخصوص لب استفاده کرد. چرب کردن مداوم لب‌ها هم می‌تواند از خشک شدن لب‌ها پیشگیری کند. اگر نور منزلتان بیش از اندازه زیاد است یا پنجره دوجداره ندارید و خانه با نور آفتاب روشن می‌شود، بهتر است در منزل هم کرم ضدآفتاب مخصوص لب بزنید تا از خشکی لب پیشگیری شود.
اگر لب‌ها در اثر خشکی بیش از حد ترک بخورند باید چه کار کنیم؟ بهترین کار این است که به‌محض خشکی و پوسته‌ریزی لب‌ها،‌ چرب‌کردن شبانه‌روزی آنها را برای پیشگیری از ترک خوردنشان شروع کنید. اگر لب‌ها به خونریزی بیفتند، باید برای رفع آن به متخصص پوست مراجعه کنید.
بعضی‌ افراد برای درمان خشکی لب‌ از پمادهای ویتامین A یا A+D استفاده می‌کنند. این کار باعث تشدید مشکل آنها نمی‌شود؟ نه! البته مصرف فراوان ویتامین A به‌صورت خوراکی باعث ایجاد یا تشدید خشکی پوست می‌شود اما پایه و اساس تشکیل‌دهنده پمادهای ویتامین A یا A+D وازلین است و به همین دلیل چرب‌کردن موضعی لب‌ها با این پمادها مشکلی ایجاد نمی‌کند.
رژلب هم لب را خشک می‌کند؟ برخی از رژلب‌ها حاوی مواد قابضی هستند که باعث تشدید خشکی و ترک لب‌ها می‌شوند. از طرف دیگر، لب برخی افراد هم به مواد موجود در رژلب‌ها حساسیت دارد و همین حساسیت می‌تواند باعث تشدید خشکی و ترک آن شود. با این حال، اگر فردی به مواد موجود در رژلب‌ها حساسیت نداشته‌باشد، می‌تواند از رژهای حاوی مواد نرم‌ و مرطوب‌کننده برای پیشگیری از بدتر شدن خشکی لب‌های خود استفاده کند.